जो वक़्त बीत गया..
वो गुज़र क्यूँ नहीं जाता … !

हे शब्द नक्की कोणाच्या डोक्यातून आले हे मला माहिती नाही पण आज सकाळी सकाळी मैत्रिणीच्या फेसबुक वॉलवर हे वाचलं तेव्हापासून माझ्या मनात घोळत राहिलं आहे. तिनी परवा “सुखन” मध्ये ऐकलं तेव्हा पासून तिच्या डोक्यात काय भुंगा फिरतोय माहिती नाही पण मला मात्र यावर लिहिल्याशिवाय राहवत नाहीये. आपण म्हणतो की गेलेला वेळ परत येत नाही. पण एका अर्थानी मला हे खूप चुकीचं वाटतं. एकदा वेळ हातून निसटला कि पुन्हा तो क्षण जागून जे वागलो ते बदलता येत नाही मान्य. आपण क्षण जगला की त्याच्या आठवणी होतात हेदेखील तितकंच सत्य आहे.

अशाच ओळी कित्येक वेळा ऐकल्या आहेत; अवधूत गुप्तेच्या “आना दोबारा” च्या सुरुवातीला – “बीता हुवा पल, कभी गुजरता नाही. वोह सेहमा हुवासा बैठा रेहता ही, रास्तेके किसी पिछले मोडपर” इतक्यावेळा ऐकून पण हे विचार तेव्हा कधी आले नाही मनात पण आज या दोन ओळी वाचल्या, आणि जणू बांध फोडून विचार वाहायला लागले आहेत. गंमत आहे न? हातून निसटतं पण आहे आणि नाही पण. सारे मनाचे खेळ. काही काही सोडायला तयार नसतो बापडा. पुन्हा जगता येणार नाही म्हणून रेकॉर्ड करून ठेवतो सगळं. मग पाऊस आला, एखादा जुनं ओळखीचं गाणं लागलं, कुठलासा वास आला, एखादी ओळखीची तारीख असली, की हे महाराज जाणार आणि या गोष्टींशी जुळलेल्या आठवणी काढून बसतो. एखादी आजी जशी नातवांचे फोटो बघत बसेल न ती परदेशी स्थायिक झाली की, अगदी तसाच. त्यांचे पार तान्हेपणापासूनचे फोटो बघताना येतील नं, तेच भाव असतील बहुदा त्याच्या चेहेऱ्यावर. शेवटी तेही तुमचं आमचं मानवी मनच ना, हेही हवं तेही हवं करता करता काही तरी सुटतंच की. तसेच काही क्षण सुटून जातात. “वो अभागे पल तो बीतते भी है और उसी वक़्त गुजरते भी है”

काही आठवणी असतात अत्तराच्या कुपीत जपलेल्या. या सुगंधी आठवणी मनाच्या फार फार जवळच्या बरं सारखं उघडून अत्तर शिल्लक आहे की नाही बघत बसलेला असतो हा. पण काही आठवणी मात्र तापावरच्या कडू औषधाच्या बाटलीत बंद करून ठेवलेल्या असतात. कडू औषध नको असतं कधी आपणहून पण हटकून घ्यावच लागतं न कधी आलाच ताप तर. अर्थात सगळ्याच बाटल्या काही कायम राहत नाहीत. प्रत्येक गोष्टींना expiry date असतेच न. तशा या आठवणी पण काळानुसार मनाच्या हातून पण निसटून जातात. आणि मगच खऱ्या अर्थानी “बीता हुवा वक्त गुजरभी जाता है”

फोटो: इंटरनेट वरून साभार…